Stan na dan Skadarlija

Skadarlija je deo Skadarske ulice koja se nalazi u strogom centru grada. Skadarlija danas važi za  boemsku četvrt Beograda u čijim su se kafanama nekada okupljali najpoznatiji srpski pisci, glumci, slikari i svi drugi ljubitelji nekonvencionalnog druženja i dobrog provoda, ali i kao mesto sa nekoliko dobrih restorana sa izvrsnom hranom.

Istorija Skadarlije postaje veoma zanimljiva od momenta kada je preko puta Narodnog pozorišta, na prostoru gde se danas nalazi Narodni muzej, srušena čuvana kafana „Dardaneli“ da bi se izgradilo zdalje Uprave fondova. Gosti „Dardanela“ – glumci, književnici, pevači, novinari, sa žaljenjem su propratili rušenje kafane koja im je više od tri decenije pre toga bila omiljeno sastajalište i za svoju novu „Meku“, spontano izabrali prizemljuše Skadarske ulice, pretpostavljajući ih modernijim delovima Beograda.

Pre tog događaja, koji se zbio 1901. godine, beleži se da je prostor Skadarlije sve do polovine XIX veka bila uglavnom pusta periferija grada između „varoši u šancu“ i sela Palilula. Za razliku od savskog dela Beograda izvan šanca, ovaj deo varoši prema Paliluli, spontano je naseljavan, a prvi stanovnici današnjeg prostora Skadarlije pominju se oko 1825. godine. Svoje nastambe tu su prvo gradile romske porodice, te je ovaj kraj najpre dobio ime Šićan-mala, što je značilo ciganska mahala.

Početak Prvog svetskog rata i sticaj različitih drugih okolnosti uslovili su da Skadarlija ostane ulica sa pretežno prizemnim kućama. Skadarliju su naseljavali sitne zanatlije, ugostitelji i trgovci, a neki od njenih stanovnika živeli su od izdavanja stanova. Skadarlija se 1867. godine nalašla ucrtana na planu urbaniste Emilijana Josimovića. Zvanično ime – Skadarska ulica – ovaj prostor dobija sredinom 1872. godine. Samo kratko, za vreme austrougarske okupacije, Skadarska je nosila ime Ružina ulica.

Ono što je Skadarliju i atmosferu ove ulice  očuvalo do dana današnjeg, nisu njene arhitektonske vrednosti, već duh kojim su je darovali i pečat koji su joj decenijama utiskivali velikani srpske kulture, najviše pisci i pozorišni poslenici. Nema toga ko bi mogao navesti sva ta imena, ali pomenimo bar one najpoznatije: Đuru Jakšića, Stevana Sremca, Janka Veselinovića, Branislava Nušića, Radoja Domanovića, Antuna Gustava Matoša, Branu Cvetkovića, Boru Stankovića, Tina Ujevića, Rada Drainca, Gustava Krkleca, Čiča-Iliju Stanojevića, Milorada Gavrilovića, Milku Grgurovu, Velu Nigrinovu, Dobricu Milutinovića, Žanku Stokić…

Ovaj deo grada je veoma popularan i danas kako za one koji bi želeli ovde da se nasele, tako i za goste i turiste, koji žele da provedu vreme u najatraktivnijem i najpopularnijem kraju Beograda. Prepun interesantnih građevina, kaldrmisanih ulica, sakriven u hlad krošnji viosokog drveća, okolina Skadarske ulice, odnosno taj deo Dorćola, je izuzetno romantična i zanimljiva četvrt. Postoji samo jedan problem, a to je parking. Zato, ako dolazite spostvenim prevozom, proverite da li stan ili apatman u ovom delu grada ima svoje parking mesto.

Za luksuzan ili barem kvalitetan smeštaj u centru Beograda, posebno u okolini Skadarlije, do skora je bilo potrebno izdvojiti pozamašna sredstava, ali se to promenilo u poslednjih nekoliko godina. Sada možeteza razumne novce iznajmiti stan na dan u centru, u okolini Skadarlije ili čak u samoj ulici u srcu Beograda i uživati u sopstvenoj privatnosti i udobnom komforu.

Naravno, podrazumeva se da smo na raspolaganju našim klijentima u svakom trenutku, svakog dana u nedelji, da bi primili rezervacije kao i da bi odgovorili na sva moguća pitanja i pružili svaku drugu pomoć u vezi smeštaja i prijatnijeg boravka naših gostiju u Beogradu.

Dom Narodne Skupštine, Stari dvor i trg Nikole Pašića Izgradnja parlamenta – Naodne Skupštine trajala je veoma dugo, skoro 30 godina. Kamen temeljac položio je 27. avgusta 1907. godine kralj Petar I Karađorđević, ali je gradnja prekinuta izbijanjem Prvog svetskog rata. Nastavak radova nije otpočeo odmah nakon završetka rata, pa je zgrada dovrešna tek 1936. godine, a prvo zasedanje Narodne skupštine Kraljevine Jugoslavije u ovoj zgradi je održano 21. oktobra 1936. godine. Zgradu parlamenta je projektovao arhitekta Jovan Ilkić. Parlament je menjao ime, kako se država menjala i naposletku postao Dom Narodne Skupštine Srbije.

Odmah preko puta ulice, uz Pionirski park i ulice Kralja Milana i Dragoslava Jovanovića, uzdiže se zdanje Starog dvora, palata srpske dinastije Obrenović, u kojoj je danas Skupština grada Beograda. Palata je podignuta između 1882. i 1884. godine, po projektu Aleksandra Bugarskog u maniru arhitekture akademizma XIX veka, s namerom da prevaziđe sve dotadašnje rezidencije srpskih vladara. Obe isorijski jako važne i izuzetne građevine, nalaze se u okviru trga Nikole Pašića, kao i lepo zdanje Istorijskog muzeja Srbije, zgrada Doma sindiklata, interesantna fontana i konačno statua velikog srpskog političara, osnivača prve i prave Radikalne partije u Srbiji…

Trg Republike je centralni trg Beograda koji je zamišljen odmah nakon rušenja Stambol kapije 1866. godine, ali osim zgrade Narodnog pozorišta na njemu nije građeno ništa, sve do podizanja spomenika knezu Mihailu, 1882. kada je počelo postepeno urbano formiranje ovog trga. Danas se osim velikih zgrada Narodnog pozorišta, Narodnog muzeja i spomenika knezu Mihajlu, kao i palate Reuniona iz 1931. godine, na trgu nalazi pozorište Boško Buha i novoizgrađeni hotel Marriott. Poslednja rekonstrukcija trga Republike nije prošla slavno, te mnogi Beograđani smatraju da bi ovu novonastalu „klopku za sunce i kolevku za vetar” trebalo obogatiti novim sadržajima. Videćemo…

Pijaca Skadarlija – Bajlonijeva pijaca otvorena je 1927. godine. U prvo vreme je bila kvantaška pijaca i zvala se Bajlonijeva pijaca, a posle Drugog svetskog rata postaje zelena pijaca i menja naziv u pijaca Skadarlija. Uprkos novom nazivu svima je poznata kao Bajlonijeva. Dobila je ime po Čehu Bajloniju, vlasniku velike pivare. Jedna je od većih i bolje snabdevenih beogradskih pijaca na kojoj robu kupuje više desetina hiljada potrošača. Nalazi se u starom jezgru grada, na kraju boemske četvrti Skadarlija, u ulici Cara Dušana.

Park Kalemegdan je najlepši i najveći beogradski park, ali istovremeno i najznačajniji kulturno -istorijski kompleks grada, u kojem dominira Beogradska tvrđava iznad ušća Save u Dunav. Naziv Kalemegdan potiče opet iz turskih vremena. U pitanju je složenica od dve reči „kale“ – tvrđava i „megdan“ ili mejdan – trg. Ovaj kraj je veoma dugo bio najvažniji deo grada, gde su živeli vladari i vlastela, dobro zaštićeni bedemima i vojnim garnizonom. Preuređenje područja u park otpočelo je 1867. godine, po naređenju kneza Mihaila Obrenovića. Na Kalemegdanu se pored mnogobrojnih zanimljivosti nalazi statua Pobednika – simbol Beograda, Vojni muzej, nekoliko izuzetnih crkava i Zoološki vrt, velika atrakcija za mlađe posetioce…